سیدرضی حاجی‌آقامیری، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با تاکید بر ضرورت بهبود روابط بین‌المللی برای توسعه صادرات می‌گوید فرش دستباف ایرانی که در دهه 60 سالانه یک میلیارد و 700 میلیون دلار صادرات داشت اکنون به صادرات 60 میلیون دلاری نزول کرده است که در قیاس با گذشته تقریباً هیچ است.

اقتصادطلایی :عملکرد تجارت خارجی ایران در شش ماه نخست سال 1399، کاهش 34 درصدی در صادرات از لحاظ ارزش و کاهش 33 درصدی از‌ لحاظ وزنی را نسبت به مدت مشابه سال گذشته نشان ‌می‌دهد. این افت از دو جنبه داخلی و خارجی قابل بررسی است. البته مجموعه مشکلاتی که وجود دارد حتی آنها که داخلی به شمار ‌می‌آید از مسایل خارجی سرچشمه ‌می‌گیرد. مساله اصلی ما، مشکلات موجود در روابط بین‌المللی است که البته صادرات نیز متاثر از همین مشکلات است. بنابراین، تغییر مثبتی در صادرات رخ نخواهد داد، مگر آنکه سیاستگذاران به این جمع‌بندی برسند که کشور باید مشکلات خود را با جهان حل کند.

اما در میان اقلام صادراتی ایران، صادرات فرش نیز از افت ارزش مصون نبوده است؛ اگرچه، فرش جزو کالاهایی است که جنبه ضروری ندارد و در زندگی مردم حرف اول را نمی‌زند. بدین معنا که یک خانوار چه در ایران و چه خارج از کشور، در وهله نخست، اقلام ضروری خود را تامین کرده و سپس فرش یا مبل خریداری ‌می‌کند.

افزون بر این، طراحی دکوراسیون داخلی در سایر کشورها نیز به سمت و سویی سوق یافته که از اهمیت فرش کاسته و حتی حذف شده است. یعنی طراحان، دکورهای داخلی بدون فرش را توصیه ‌می‌کنند و اگر بخواهند‌ فرشی را هم پیشنهاد دهند آنقدر دامنه رقابت وسیع شده و استفاده از فرش‌های مدرن غالب شده که طرح سنتی فرش ایرانی رقابت بسیار سختی پیش رو دارد. در نتیجه فرش ایرانی، جایگاه سابق خود را در جهان از دست داده است. به علاوه اینکه، سیاستگذاران نیز در این سال‌ها به بازارهای فرش توجه نشان نداده و از صادرات آن پشتیبانی نکرده‌اند. بنابراین هیچ‌گاه نباید این‌گونه تصور کرد که صادرات فرش ‌می‌تواند مشکلات اقتصادی کشور را حل کند.

اگر فرش ایرانی توانسته بود، این جایگاه را حفظ کند، اکنون ‌می‌توانست گوشه‌ای از مشکلات اقتصادی کشور را در زمینه تامین ارز حل کند. نکته قابل تامل اینکه صادرات فرش دستباف ایرانی، تقریبا صفر است. در واقع، وقتی یک تولیدکننده مواد لبنی ‌می‌تواند سالانه 250 میلیون دلار صادرات داشته باشد، صادرات 60 میلیون دلاری برای فرش یعنی هیچ. صادرات فرش در دهه 1360 معادل یک میلیارد و 700 میلیون دلار برآورد ‌می‌شد‌ که در دو دهه قبل این رقم به حدود به 380 میلیون دلار رسید و حالا برآوردها رقم 60 میلیون دلاری را برای صادرات این کالای سنتی ایران نشان ‌می‌دهند. این‌ به معنای توقف صادرات فرش است و هیچ‌کس هم به فکر نیست.

در این شرایط چاره‌ای جز این نیست که مشکلات بین‌المللی حل شده و کشور از این بن‌بست اقتصادی خارج شود. اگرنه‌ کشور، مسیر کاهش رشد اقتصادی و صادرات را با سرعت بیشتری خواهد پیمود.