نمایندگان کسب و کار‌های آنلاین حوزه گردشگری در نشست بیست و پنجم کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی تهران که با حضور معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برگزار شد، به طرح مشکلات خود پرداختند و خواستار به رسمیت شناختن کسب و کار‌های آنلاین از سوی دولت شدند.

اقتصادطلایی : بیست و پنجمین نشست کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی تهران با حضور ولی تیموری، معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و نمایندگان بخش خصوصی برگزار شد. در این نشست که جمعی از صاحبان استارت‌آپ‌ها و فعالان حوزه گردشگری نیز حاضر بودند، چالش‌های کسب وکارهای آنلاین و نیز انتظارات آنها از این وزارتخانه مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

درآغاز این جلسه، رضا جمیلی، به عنوان کارشناس کمیسیون گردشگری اتاق تهران، با اشاره به اقدامات این کمیسیون طی ماه‌های گذشته توضیح داد: کمیسیون گردشگری اتاق تهران در 7 الی 8 ماه گذشته، بدعت تازه‌ای را دنبال و ضمن پیگیری ایجاد اکوسیستم گردشگری سعی کرده است نسبت به شبکه‌سازی فعالان این حوزه اقدام کند که البته شکل‌دهی به اکوسیستم به صورت ضربتی ممکن نخواهد بود.

او افزود: طی این مدت، افراد جدید و کسب وکارهای جدیدی در کمیسیون معرفی شده‌اند و حتی جذب سرمایه نیز صورت گرفته است. در واقع اتفاقاتی هر چند کوچک اما امیدوارکننده رخ داده است. هدف ما این است که این شکل تازه گردشگری که بر نوآوری استوار است، در ایران زمینه ظهور و بروز پیدا کند.

جمیلی در بخش دیگری از سخنانش به این نکته اشاره کرد که اگر رگولاتوری بخش گردشگری با سرعت تحولات و شکل‌گیری اکوسیستم همراه نشود، تلاش‌های صورت گرفته یا به شکست منتهی ‌می‌شود یا منجر به شکل‌گیری اکوسیستمی ناقص خواهد شد. بنابراین لازم است که همراهی مناسبی از سوی متولیان دولتی حوزه گردشگری نیز شکل بگیرد. او گفت: برآوردها نشان ‌می‌دهد بیش از 3 هزار کسب و کار آنلاین در حوزه گردشگری وجود دارد که اغلب آنها در اینستاگرام شکل گرفته‌اند. بنابراین این احتمال وجود دارد که حتی تا 10 سال آینده نیز شناسایی نشوند.

پس از سخنان مقدماتی جمیلی، سایر فعالان حوزه گردشگری نیز به بیان دیدگاه‌ها و انتظارات خود پرداختند؛ از جمله این که سحر بختیاری، خواستار به رسمیت شناختن استارت‌آپ‌های حوزه گردشگری از سوی وزارت میراث فرهنگ، گردشگری و صنایع دستی شد.

هادی شجری که در حوزه گردشگری سلامت فعال است، با اشاره به اینکه از سال 1395حدود 15 هزار بیمار را از 110 کشور برای دریافت خدمات درمانی وارد ایران کرده است، ادامه داد: ما حدود دو سال پیگیر دریافت مجوز بند ب بودیم. در حالی که کسب و کار ما آنلاین است و نیازی به این میزان سخت‌گیری برای صدور مجوز بند ب نیست. لازم است که فرآیند صدور مجوزهای حوزه گردشگری تسهیل شود.

میلاد محسنی نیز با بیان اینکه اپیدمی کرونا در آینده نزدیک پایان نمی‌پذیرد، به تجربه دو کشور مالدیو و یونان اشاره کرد که با ایجاد جزایر امن، نسبت به جذب گردشگر اقدام کرده‌اند. محسنی پیشنهاد کرد که در ایران نیز این تجربه مورد استفاده قرار گیرد.

پیمان یزدانی از دیگر فعالان اقتصادی از عدم تدوین پروتکل‌های بهداشتی برای حوزه گردشگری انتقاد کرد و گفت: تسهیلاتی که قرار است به عنوان سفرکارت به مردم تعلق گیرد، به صاحبان کسب و کارها اختصاص یابد تا آنها سرپا بمانند.

صنعت گردشگری رها شده است

امین کریمی هم با بیان اینکه «صنعت گردشگری رها شده است» ادامه داد: گردشگری نه تنها اولویت دولت نیست که گویی به خار چشم تبدیل شده است. دشواری‌های اخذ مجوز برای کسب و کارهای پلتفرمی بسیارزیاد است و باید به سرعت در این زمینه تسهیل‌گری صورت گیرد.

امیر نبی‌زاده نیز با انتقاد از مقاومت بدنه وزارت گردشگری برای صدور مجوزهای جدید، این پرسش را مطرح کرد که اگر کسی ایده‌ای برای شروع یک کسب و کار در حوزه گردشگری داشته باشد، برای دریافت مجوز باید به کجا مراجعه کند؟ آرش انیسیان، هم با اشاره به تداوم شیوع ویروس کرونا از ضرورت توجه به گردشگری داخلی کوتاه‌مدت سخن گفت.

در ادامه این نشست علی‌اکبر عبدالمالکی، رئیس کمیسیون گردشگری و کسب‌وکارهای وابسته اتاق ایران، نیز با اشاره به این تعبیر که گردشگری به مثابه فرزند ناخلف دولت، مورد بی‌توجهی قرار گرفته است، ادامه داد: حدود 10 سال بود که این درخواست را مطرح ‌می‌کردیم که سازمان میراث فرهنگی به وزارتخانه تبدیل شود اما ظاهرا دچار خطا شده بودیم به این دلیل که ساختار‌های این نهاد برای وزارتخانه شدن مهیا نبود.

عبدالمالکی با اشاره به شکل‌گیری بانک ایده گردشگری خواستار همراهی وزارتخانه گردشگری با این اقدامات صورت گرفته شد. او در ادامه سخنانش پیشنهاد ایجاد اتاق فکری مشترک میان اتاق وزارت گردشگری و اتاق‌های بازرگانی تهران و ایران برای همفکری و ساماندهی امور حوزه گردشگری را مطرح کرد.

ضرورت تسهیل مجوز برای کسب و کارهای آنلاین

در ادامه این جلسه، مجید حسینی‌نژاد، رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی تهران، پیشنهاد کرد که برای تسهیل مجوزدهی به استارت‌آپ‌های حوزه گردشگری، مجوزی مختص این گروه از کسب و کارها طراحی و صادر شود که از سردرگمی صاحبان این کسب و کارها جلوگیری شود.

در ادامه این جلسه، ولی تیموری، معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی توضیحاتی درباره اقدامات صورت گرفته از سوی نهاد متبوع خود ارائه کرد. او با اشاره به اینکه موضوع کسب و کارهای آنلاین سالیان سال است که در جهان مورد توجه قرار گرفته است، گفت: در سال 1392 حدود 300 الی400 درخواست راه‌اندازی سایت در حوزه گردشگری به سازمان ارجاع شده بود و باید استنادات قانونی برای فعالیت این سایت‌ها ‌می‌یافتیم. تنها قانون قابل استناد، قانونی مربوط به سال 1370 بود که اساسا به فعالیت‌های مجازی اشاره نکرده بود. بنابراین هم نسبت به تفسیر این قانون اقدام کردیم و هم به دنبال مجوز‌های قانونی رفتیم. در نهایت در سال 1397 نهادهای ذیربط را متقاعد کردیم که برای کسب و کارهای اینترنتی مجوز صادر شود.

او افزود: در این مجوز برخورداری از یک فضای مکانی برای کسب و کارهای آنلاین در حد یک آدرس است. اما کسی که ‌می‌خواهد مجوز دریافت کند، دست‌کم باید دوره مدیریت فنی دفاتر را سپری کرده باشد. صدور این مجوز به ادارات استانی ابلاغ شده است و آنها در حال اجرا هستند. اگرچه ممکن است، مقاومت‌هایی وجود داشته باشد.

تیموری با بیان اینکه بدون کمک گرفتن از کسب و کار‌های نو، گردشگری امکان حیات نخواهد داشت، ادامه داد: باید کمک کنیم که این ساز و کار هم از لحاظ ساختاری و هم حقوقی تکمیل شود. رویکرد ما این است که کسب وکارهای نو توسعه پیدا کند و مشکلات برطرف شود. در واقع تلاش ما این است که مجوزهای متعدد به یک مجوز تقلیل یابد. در این زمینه پیش‌نویسی هم تهیه شده که شما هم ‌می‌توانید در مورد آن نظر بدهید.

او با اشاره به اینکه پروتکل‌های گردشگری در شرایط اپیدمی کرونا با همکاری وزارت امور خارجه، وزارت راه و شهرسازی و وزارت بهداشت تدوین شده است، افزود: البته در این زمینه ما تنها تصمیم‌گیرنده نیستیم و کشور‌های طرف مقابل نیز باید این پروتکل‌ها را بپذیرند.

در ادامه این جلسه، مجید حسینی‌نژاد با اشاره به اینکه کسب و کارهای آنلاین حوزه گردشگری فاقد یک تشکل هستند، از اقدامات کمیسیون گردشگری اتاق تهران برای تاسیس انجمن کسب وکارهای آنلاین سخن گفت. او سپس نسبت به همکاری با وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برای اصلاح مجوز‌ها اعلام آمادگی کرد و گفت: پیشنهاد دیگر من این است که شبیه آنچه به عنوان کارخانه نوآوری تاسیس شده در حوزه گردشگری نیز راه‌اندازی شود. چرا که آینده گردشگری ایران در اختیار جوانانی است که در مسیر نوآوری گام نهاده‌اند. بنابراین باید نسبت به ورود و فعالیت آنها تسهیلگری صورت گیرد.

در پایان این نشست، ولی تیموری هم با اشاره به اینکه ماهیت سفر در شرایط اپیدمی کرونا تغییر کرده است، خواستار توجه بیش از پیش کسب و کار‌ها به توسعه گردشگری داخلی شد.